Jan Sonjéstraat

Geboren:

Josiena Maria Tuynenburg Muys.

Jan Sonjéstraat 30a.

Rotterdam, 13 Juli 1909.

5

Naaisters

en aankomende Naaisters gevraagd voor dadelijk. Adres: B. Theunissen, Jan Sonjéstraat 30B.

26929 6

Bekendmaking.

Mejuffrouw Verhagen. Somnambule, werkzaam met de geheime machten der physionomie, slaapt voor alle ziekten en ongesteldhedon en geeft raad in alle duistere zaken. Is verhuisd van Tuindersstraat 37 naar Jan Sonjéstraat 30B, bij 1ste Middellandstraat. Spreekuren van 10-10.

Dankbetuiging.

Bij aankoop van een pakje Sodex, mocht ik daarin aantreffen een bon welke recht geeft op een paar prachtige Zilveren Bloemvaasjes, waarvoor ik hierbij de Vereenigde Zeepfabrieken te Zwijndrecht beleefd dank zeg.

Rotterdam, 3 December 1921, M. Waaleman, Jan Sonjéstraat 30b, Rotterdam.

70637 40

Heden overleed tot onze diepe droefheid, na een langdurig lijden, mijn geliefde Echtgenoot, onze lieve Vader, Behuwd- en Grootvader, de Heer

Jakob Pieter Wijntjes,

in den ouderdom van 67 jaren.

Uit aller naam,

Weduwe H. Wijntje-Kappers.

Rotterdam, 22 December 1923.

Jan Sonjéstraat 30a.

Geen bloemen.

De teraardebestelling zal plaats hebben Dinsdag 25 december 1923 aanstaande op Algemene Begraafplaats Crooswijk. Vertrek van het Sterfhuis ten 1 ure.

24

Mooie gemeubileerde

zolderkamer

op vrij Bovenhuis, straatzijde, 2 Personen of alleen. Electrisch licht, Kasten, Waterleiding, benedenhuis, bovenhuis Jan Sonjéstraat Nummer 30a.

Aangeboden:

mooi frisch gemeubileerd Kamertje, met of zonder Pension, alle gemakken, klein Gezin, vrij Bovenhuis, net iemand, benedenhuis, bovenhuis Jan Sonjéstraat 30a.

Gevraagd:

Voor het Vestenvak een Meisje, 14 jaar, en een Jongen, 14 jaar, voor Boodschappen. S.A. Dekkers, Jan Sonjéstraat 39a.

Gevraagd:

beslist net Meisje in de Huishouding. Zich melden na 6 uur Jan Sonjéstraat 30b.

Wordt lid van de Katholieke Staatspartij!

Aanmelding voor 1 Januari 1939!

Er is velerlei in de huidige wereld, waartegen geest en hart van den katholieken Nederlander (en niet van hem alleen gelukkig) in opstand komen. Welk onheil blinde staatszucht brouwen kan, zien wij letterlijk voor onze oogen en na een verontwaardigd protest welt in ons hart de bede, dat toch de Nederlandsche samenleving voor zulke geweldenarij moge behoed blijven.

Bij zulk protest en bij die bede mogen wij het intusschen niet laten. Het zou weinig baten, indien wij niet, door een hechte politieke eenheid te vormen, met succes de wacht konden betrekken rond ons eigen erf. Dat kan niet beter geschieden dan indien zooveel mogelijk alle Nederlandsche katholieken zich aansluiten bij de Katholieke Staatspartij.

Heusch, het is niet voldoende, dat katholiek Nederland een millioen stemmen uitbrengt. Door een massale organisatie, ook op politiek gebied, moet het kracht bijzetten aan zijn positie in ons staatkundig leven.

De katholieken van Rotterdam denken op dit laatste punt veel te laks. Het is en blijft verkeerd, zich afzijdig te houden van de politieke organisatie.

Reeds in het belang van een goeden gang van zaken bij de komende dubbele verkiezingen van 1939 is het gewenscht, dat zooveel mogelijk allen aan de voorbereidende werkzaamheden deelnemen: de samenstelling van de groslijst voor staten- en raadsstembus en de vaststelling der definitieve candidatenlijSint

Maar wil men daaraan medewerken en aldus zijn rechtmatigen invloed uitoefenen op de vertegenwoordiging in staten en raad, dan is het noodzakelijk, zich vóór den 1en Januari 1939 aanstaande op te geven voor het lidmaatschap.

Men talme dus niet langer en zende zijn naam en adres aan een der onderstaande afdeelings-secretarissen van „Recht en Orde”:

Sint Lambertus: J. Willemsen, Gelderschekade 23; Sint Barbara: W.W. Reys, Boezemsingel 15b; Heilige Kruisvinding: J.M. Engwirda, Treek 26; Heilige Michael: H. Harte, Quintstraat 24b; Heilige Martelaren van Gorcum: H.L. van de Roer, Steven Hoogendijkstraat 35; Heilige Elisabeth: J. M. Kofflard, Jan Sonjéstraat 30; Sint Willibrord: Protestantse Gezindte Pattijn, Veelzigtstraat 29a; Sint Hildegardis: G. J. F. Groothoff, Heer Kerstantstraat 92a; Heilige Nicolaas: H. Malten, Schiedamscheweg 278b; Heilige Familie. A.J.J. van Vlijmen, Gordelweg 199; Heilige Dominicus: M.M. Bronmans, Keizerstraat 22; Heilige Antonius van Padua: C. van der Pas, R. Rottekade 63; Onze Lieve Vrouwe van de H. Rozenkrans: J A. Burcksen, Schefferstraat 21b; Heilige Laurentius: H.E. van der Brule, Nieuwstraat 33; Heilige Rosalia: H.J. van Leeuwen, Oppert 95; Heilige Theresia: H. Nortier, Zeisstraat 14b; Heilige Franciscus van Assisië en Marg. Maria Alacoque: A.C. Weygertse, Transvaalstraat 24b; Heilige Bonifacius: Corvelyn, Streefkerkstraat 9b; Heilige Hart: S. Suyker Pzn., Kruisstraat 27; Sint Joseph: J.B. Weykamp, Diergaardesingel 59; Sint Antonius Abt: A.B. Schiphorst, Bruijnstraat 46 ; Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen: Ph. Kanters, Westzeedijk 48; Onze Lieve Vrouw van Lourdes: J.H.C. Jansen, Meeuwenstraat 14b.

De Stichting „CABA”

(Commissie van Advies en Beheer voor Afwezigen)

Verzoekt hen, die iets te vorderen hebben van of verschuldigd zijn aan na te noemen afwezigen, dan wel gelden, goederen of andere waarden voor of van hem/haar in bezit of bewaring hebben of met hen in eenigerlei rechtsbetrekking staan, hiervan binnen 8 dagen schriftelijk opgave of mededeling te doen aan onderstaand adres. Achterhouden van goederen is strafbaar.

André van Dantzig en Rosa van Dantzig-Sanders, Oude Binnenweg 75

Eduard van Dantzig en Sara van Dantzig-Sanders, Beukelsweg 70;

Levie Ensel, Bierslootsteeg 8, Vlaardingen;

Samuel Fekete en Adele Fekete-Farkas, Teilingerstraat 35;

N.A. Frank en M. Frank-Ensel, Zwaanshals 200;

Joachim van Gelderen, Henegouwerlaan 396;

Harry Hachenberg, Warmoezierstraat, daarna Boreelstraat;

Eliazar Hamburger en Elisabeth Hamburger van der Berg, Schieweg 60A;

Mevrouw B. van Stralen-Van Straten, tot 1940 gewoond hebbende Maaskade 109B;

David Tenenbaum, Jan Porcellisstraat 8;

Alter Wachsmann en Temera Wachsmann-Schaufel, Jan Sonjéstraat 30;

B. Weinberg, Vredehofweg 42;

Wulf Wurszup en Scheine Dina Salmanowitz, Vlaggemanstraat 39B;

J. van der Heim en Roselle van der Heim-De Jongh, Mathenesserweg 21

Weduwe Betty van Kleef-Ensel, Zwaanshals 292B;

Abraham van Koppelen, Agniesestraat 26;

Alexander van Koppelen, Noordsingel 24;

M. Koster, Mathenesserlaan 229;

Marcus Lagrand, Schieweg 11A;

Mevrouw R. Polak-Koster, Burg. Meineszlaan 25;

Jacques Poppers en E. Poppers-Cohen, Burg. Meineszlaan 76B;

Henri Marc Ronkel, Burg. Meineszlaan 121;

Suzanna Roodenburg-Sanders, Jan Porcellisstraat 8;

Abraham van der Sluijs en Chr. van der Sluijs-Ensel, Zwaanshals 200;

De secretaris

Rotterdam, 7 October 1946.

Graaf Florisstraat 36.

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)

10,000 Stuks electrische soldeerbouten

350 Watt 220 en 127 Volt ƒ12.80 voor export te koop aangeboden.

Gelieve schriftelijk te reflecteren aan Handelsonderneming E.T.A., Jan Sonjéstraat 30a, Rotterdam.

Oproeping

Allen, die iets te vorderen hebben van, verschuldigd zijn aan of onder zich hebben van of als erfgenaam aanspraak menen te kunnen doen gelden op de onbeheerde nalatenschap van

Alter Hirsch Wachsman

geboren te Cieszanow (Rusland) op 28 Augustus 1894, laatstelijk gewoond hebbende te Rotterdam, Jan Sonjéstraat 30b en overleden te Sobibor (Polen) op 30 April 1943, wordt verzocht hiervan kennis te geven aan of afgifte te doen aan ondergetekende, uiterlijk op 30 Juni 1953.

Rotterdam, 12 Mei 1953.

De curator:

R. Schiferli

van der Dussenstraat 6a.

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)

Morgen donderdag 8 november 1962 worden

Yvonne en Johnny

6 jaar.

Familie Smeets

Jan Sonjéstraat 30a

Niet opvoeden

Op de TV werd ons een programma voorgeschoteld waarin men liet zien hoe men stieren fokt voor wellustigen in Spanje. We mochten nog net zien hoe zo'n jong beest werd gebrandmerkt, maar toen het ‘grote’ moment aanbrak waarop de stier in de arena moest vechten, werd de film afgebroken. Dat mochten we niet zien.

Akkoord. Het is een wreed schouwspel; maar laat ons, TV-kijkend Nederland, verschoond blijven van beelden ‘van mens tegen mens’. Het is voor onze kinderen en voor ons huiveringwekkend en niet bepaald opvoedend.

N.J. Smeets,

Jan Sonjéstraat 30a,

Rotterdam.

Dierenrijk

De kinderen van mevrouw N.J. Smeets, Jan Sonjéstraat 30a, kwamen zaterdagmiddag 6 juli 1963 met een in deze straat loslopende hond thuis. De hond is bruin met zwart, rulgharig en het is vermoedelijk een foxterriër. Wil de eigenaar deze hond zo spoedig mogelijk afhalen?

Huizenveiling

Openbare verkoping van onroerende goederen door de N.V. Notarishuis op 5 februari 1964 in de Blauwe Zaal van de Koopmansbeurs te Rotterdam.

Definitieve afslag. Notaris R.A. van der Poll: 1. pand en erf Rodenrijselaan 40, inzet ƒ19.800, afslag ƒ19.800. Notaris L.A.J. Schuurs en Th.J.J.M. Havermans: 2. pand en erf Ruilstraat 34, inzet ƒ18.000, 3. pand en erf Ruilstraat 36, inzet ƒ18.800, 4. pand en erf Ruilstraat 38, inzet ƒ19.000, afslag tezamen ƒ56.300; 5. pand en erf De Jagerstraat 54, inzet ƒ19.600, afslag ƒ19.600; 6. pand en erf De Jagerstraat 60, inzet ƒ20.000, afslag ƒ20.010; 7. pand en erf De Jagerstraat 62, inzet ƒ20.200, afslag ƒ20.200; 8. pand en erf De Jagerstraat 56, inzet ƒ21.000, 9. pand en erf De Jagerstraat 58, inzet ƒ22.000, afslag tezamen ƒ43.600.

Voorlopige afslag. Notaris mr. T. Leopold en H.A. Heitkamp, Arnhem: 10. pand en erf Jan Sonjéstraat 30 ƒ17.400; 11. pand en erf Jan Sonjéstraat 32 ƒ18.600; 12. pand en erf Jan Sonjéstraat 34 ƒ18.000. Notaris mr. T. Leopold: 13. pand en erf Blankenburgerpark 150 ƒ25.600; 14. pand en erf Burgemeester Meineszlaan 119 ƒ44.000; 15. pand en erf Davidsstraat 21 ƒ15.400.

Militairen

Met ontsteltenis las ik over de brand door het optreden van militairen, waardoor boer Bosgoed in Oosterhout zo zwaar is getroffen. Ook ik heb mijn herinneringen, aan militairen in die buurt.

Toen we met vakantie waren in een kamphuis dat ligt aan het eind fan de weg van boer Bosgoed, en dat geheel omgeven is met prikkeldraad en aan het hek een bordje Verboden toegang voor onbevoegden heeft kwamen op een dag mijn kinderen gillend binnenstormen. Er bleken militairen met groen en zwart gecamoufleerde gezichten op het kampterrein aan het oefenen. Ik heb direct de militaire politie gebeld in Oosterhout, die mij vroeg de commandant te zeggen onmiddellijk het terrein te ontruimen.

De militairen (er kwamen er nog meer) verlieten het terrein dwars door het prikkeldraad en het korenveld van boer Bosgoed, alles vertrappend. 's Nachts waren ze weer present, we hebben geen oog dichtgedaan. Het jaar daarop hielden ze weer een oefening, het leek wel of de hel losgebarsten was, granaatwerpers, mitrailleurs, echt iets voor je vakantie.

We gaan naar dit kamphuis omdat het aan grote gezinnen zeer goedkoop verhuurd wordt. Maar als we dit jaar weer zo'n last van die militairen hebben, dan is dit het laatste jaar.

N.J. Smeets

Jan Sonjéstraat 30a

Rotterdam.

Zondag 8 november 1964 wordt onze tweeling

Yvonne en Johnny

8 jaar.

Familie Smeets

Jan Sonjéstraat 30a

Alleen „Lange Mina” is er nog

„Nog even, dan zullen we jou niet meer zien,

Je moet ook nog wijken voor lijn 15 en 10.

Herinnering blijft: rooie Naat, Catrien,

Dat wordt in mijn dagboek geschreven;

Mijn steenkoude handen van vis en ijs,

Jouw vishal was bepaald geen ijspaleis

'k Zal steeds aan je denken, al wordt ik oud en grijs,

Dat staat in mijn dagboek te lezen.”

Ziedaar een couplet uit een gedicht van N.J. Smeets (Jan Sonjéstraat 30A Rotterdam) over het verdwijnen van de Rotterdamse visafslag.

Het doet een beetje Jordaans aan, dit vers. Uit het begeleidende briefje blijkt echter, dat het recht uit een Rotterdams hart komt. Luister maar:

„Ik zelf ben al bijna 20 jaar werkzaam bij de Gemeentelijke Visafslag, die zoals u reeds lang bekend is, binnenkort zijn deuren voorgoed zal sluiten. Wat wij nooit hadden kunnen denken zal over enige weken waarheid zijn. Een koud en tochtig beroep waar ik in de loop der jaren van ben gaan houden en dat iets bijzonders was. Vele vrouwen heb ik zien komen en ook weer helaas zien gaan, zonder dat hun plaats werd ingenomen. Alleen „Lange Mina” (mevrouw M. Bouwman) is nog als enige visvrouw over. Maar ook zij komt niet meer zo heel vaak aan de Vismarkt. Jammer, heel erg jammer….. en dat in zo'n wereldstad als Rotterdam”.

ƒ36,— nog te veel

Ik ben het volkomen eens met andere briefschrijvers over de verhoging van het kijkgeld. We zijn ja-knikkers en slikken maar alles. Het is vast pandoer dat de prijsverhogingen van suiker, boter, brood en dergelijke altijd op zaterdagavond worden gepubliceerd. Mijn tv kunnen ze komen verzegelen. De hele enkele keer dat er een leuk programma is, is met ƒ36,— nog te duur betaald.

N.J. Smeets

Jan Sonjéstraat 30a, Rotterdam 3.

Vrijdag 8 novembere 1968 hopen onze lieve tweeling

Yvonne en Johnny

hun twaalfde verjaardag te vieren.

Familie N.J. Smeets

Rotterdam, Jan Sonjéstraat 30a.

Ondanks (naar wij hopen) een korte scheiding, hopen

Yvonne en Johnny

hun 13e verjaardag te vieren, op 8 november 1969. Gordelweg 160.

Jan Sonjéstraat 30a,

Familie N.J. Smeets.

Tuberculose-onderzoek

Ik was nogal verbaasd over het bericht dat het jaarlijks onderzoek op tuberculose op de scholen in, het vervolg eens per vier jaar zal plaatsvinden. Alleen aan ouden van dagen en buitenlandse arbeiders zal nog speciale aandacht worden geschonken. Het steeds kleiner worden van het aantal tuberculose-gevallen wordt, tot mijn nog grótere verbazing, door het ministerie van Volksgezondheid een ontwikkeling genoemd, die het thans nog toegepaste, zeer kostbare onderzoek niet langer noodzakelijk maakt. Met andere woorden: het is te duur! Dat is het kardinale punt.

In een radiopraatje op 10 november 1969 jongstleden zei de directeur van het Consultatiebureau in Rotterdam: het zou een dwaasheid en een grote domheid zijn wanneer wij ons consultatiebureauwezen op dit moment zouden liquideren. Dat men speciale aandacht aan buitenlandse arbeiders besteedt, spreekt vanzelf, maar wat doet men met hen die hier clandestien komen werken en die juist een groter gevaar vormen? Tuberculose is tegenwoordig niet meer zo gevreesd als vroeger, maar daar ik zelf enkele kinderen ermee heb liggen vraag ik mij af: moet men nu niet extra op zijn hoede zijn?

N.J. Smeets

Jan Sonjéstraat 30a, Rotterdam

Bewoners protesteren tegen café-overlast

(Van een onzer verslaggevers)

Rotterdam — De bewoners van de Jan Sonjéstraat, gesteund door de actiegroep Middelland hebben voorlopig kunnen verhinderen, dat een café in hun straat met een keuken wordt uitgebreid.

De raadscommissie voor Ruimtelijke Ordening was dinsdag 2 december 1980, na het, aanhoren van de protesten tegen de uitbreiding en de overlast, die het café al jaren veroorzaakt, van oordeel, dat de klachten thuishoren bij de afdeling algemene zaken van de gemeente.

Deze afdeling zal nu, samen met de politie, onderzoeken of de overlast van het café inderdaad zo groot is, dat de vergunning moet worden ingetrokken.

Zolang dit onderzoek nog niet tot resultaat heeft geleid, krijgt het café geen bouwvergunning om een keuken aan de zaak te bouwen.

De overlast bestaat volgens de bewoners vooral uit lawaai tijdens de nachtelijke uren van de weekeinden. 's Morgens vroeg is het café het centrum van koppelbazen, die vooral autolawaai en parkeeroverlast veroorzaken.

Maanden in 't donker voor Bellebom

Rotterdam — Bewoners in 21 panden in de Bellevoysstraat en Jan Sonjéstraat in Rotterdam willen een tegemoetkoming van het GEB voor het blinderen van de achterkant van hun woningen. De houten planken dienen als veiligheidsmaatregel maar nemen ook drie maanden lang het daglicht weg. Het GEB heeft volgens de bewoners nog niet gereageerd op hun verzoek om een bijdrage in de extra energiekosten.

Vanaf 13 januari 1988 moeten alle woningen in een straal van 25 meter rond de plek waar de bom ligt zijn afgeschermd. Op die dag wordt een damwand geslagen rond het projectiel dat nog diep in de grond zit. Tijdens het heien en het afwateren van de grond is er een geringe kans dat de vliegtuigbom uit 1944 per ongeluk explodeert.

De feitelijke ruiming staat gepland op zondag 27 maart 1988. Dan zullen duizenden mensen in de wijk Middelland hun huizen uit moeten. Tot die tijd blijven de planken zitten aan de achterzijde van de woningen Jan Sonjéstraat 14 tot en met 34 en de Bellevoysstraat 33, het pand waar de bom schuin achter ligt.

Tweede bom

De EOD heeft onlangs een tweede ‘hoop staal’ ontdekt, ongeveer twintig meter naast de eerste bom. Ook rond dit vermoedelijk tweede projectiel wordt een damwand geslagen op 27 januari 1988. Op 13 en 27 januari 1988 moeten de bewoners in de 21 panden dicht bij de bom hun huis uit. Er zijn genoeg opvangplaatsen voor deze mensen maar de meesten zullen een dag doorbrengen bij vrienden en familieleden.

De heer en mevrouw Van Brenkelen in de Jan Sonjéstraat gaan naar hun twee kinderen in Blijdorp. „Bij de een gaan we op de koffie, bij de ander op de thee. Dan hebben we ze meteen alletwee weer gehad,” zegt mevrouw Van Brenkelen. Zij maken zich zorgen over hun huisraad als zij weg zijn. „Er komt bewaking maar ik ben er niet echt gerust op,” zegt de heer Van Brenkelen.

Onderschrift bij de foto De heer Van Brenkelen: „Er komt bewaking maar ik ben er niet echt gerust op.” (Foto Rob Cornelder)

Jan Sonjéstraat 100 jaar

door Ineke Westbroek

„In deze straat lukt het om mensen die heel erg van elkaar verschillen bij elkaar te krijgen.” Een grote kracht van de honderdjarige Jan Sonjéstraat, vindt Aad Lutgerink, die al eenendertig jaar in de straat woont. Als onderstreping van zijn stelling wapperden in de Jan Sonjéstraat de vlaggen van alle nationaliteiten van mensen die er wonen.

Uit het gedenkboekje ‘Even terug in de tijd’, dat is samengesteld door de straatgroep Jan Sonjé en geschreven en geïllustreerd is door de bewoners Oscar Gelderblom en Jan van der Ploeg, valt op te maken dat de mensen in de Jan Sonjéstraat zowel in het heden als in het verleden een hechte groep hebben gevormd. Tijdens de jubileumreünie, die de straatgroep op 11 maart 2000 in het Trefcentrum organiseerde, werd het eerste exemplaar uitgereikt aan de oudste bewoner, de heer Jan van Hooijdonk (97).

Even terug in de tijd beschrijft de afgelopen honderd jaar Jan Sonjéstraat en geeft een beeld van de straat anno nu. Veel voormalige bewoners hebben meegewerkt aan het boek, door oude foto's aan te leveren. De oud-bewoners, die verspreid over het hele land blijken te wonen, reageerden op oproepen in kranten, die de straatgroep had geplaatst. De familie Knulst, die van 1925 tot 1935 met negen broertjes en zusjes op 33b woonde, vond het leuk om gehoor te geven aan de oproep voor foto's en deelname aan de reünie. Zij hebben hun straatje nooit kunnen vergeten. De heer Knulst, die tegenwoordig in Berkel en Rodenrijs woont, weet nog precies alle bedrijfjes in de straat, zoals de boordenwasserij waar zijn vader de boorden liet stijven. Ook de garen- en bandzaak van de gezusters Ladage ligt hem nog vers in het geheugen: „Daar was een blinde muur. Als we daar met ballen tegenaan gooiden, kwamen ze naar buiten, want die ballen belandden wel eens tegen de ramen.” Zijn zus (zij woont alweer vele jaren in Schiebroek) weet nog hoe zij 's avonds, gezeten op de tuintrap, urenlang over de schutting met haar buurmeisje zat te kletsen: „We hadden het over van alles, over school, over jongens. Ik heb hier wel een stuk of vier vrijers gehad.”

Aanvaringen met oom agent

Touwtjespringen, fietsen, ‘koten’, slagballen, van put naar put lopen en natuurlijk voetballen, dat waren de favoriete spelletjes in de Jan Sonjéstraat. Het probleem rond voetballende jongens in een te kleine straat blijkt van alle tijden te zijn. Een oud-bewoner, die zijn jeugd in de straat heeft doorgebracht, herinnert zich de aanvaringen met politieagenten van het dichtbij gelegen bureau Duivenvoordestraat: „Dan had je de mogelijkheid dat je balletje werd afgepikt. Die agent kwam altijd de straat in op een fiets met een hele grote bel: ping pang! Op de wijs van die bel riepen wij dan: ‘De lul!’” Dierbare herinneringen koesteren de ex-bewoners aan de chique mevrouw Spitters, die zich niet te goed voelde om urenlang het springtouw te draaien, met om zich heen een grote kluit touwtjespringende kinderen. Nog steeds voelen ouders in de Jan Sonjéstraat zich betrokken bij alle kinderen in de straat. Een Kaapverdiaanse oud-bewoonster, een maand geleden verhuisd naar IJsselmonde („We hadden een groter huis nodig met een tuin, in een rustiger buurt waar kinderen veilig kunnen spelen”) denkt met weemoed aan het gevoel van onderlinge saamhorigheid, waarmee ouders en kinderen er samen op uittrokken: „We gingen samen naar het park, deden spelletjes. Al die leuke dingen mis ik. Wat dat betreft is het jammer dat we weg zijn gegaan.”

Plantdagen en straatdiners

Een grote rol bij het bevorderen van het saamhorigheidsgevoel spelen de activiteiten van de in 1991 opgericht straatgroep, die straatdiners en gezamenlijke plantdagen organiseert. Samen met Aad Lutgerink en Don Lassooij speelt Jan Poot een centrale rol bij deze activiteiten. Hij woont sinds 1954 in de straat. Oorspronkelijk komt hij uit Veendam. „Er is veel veranderd in de straat”, blikt hij terug, „vroeger woonden er alleen maar Nederlanders, nu leven wij met verschillende culturen.” Een ander opvallend verschil: „Vroeger had je alleen maar een fiets, die je gemakkelijk kwijt kom, nu hebben we allemaal een auto.” Zijn mooiste herinnering: „Toen ik mijn eigen huis kocht en hier kwam wonen met mijn gezin. Een waanzinnig goed huis voor die prijs. Het bewijs: ik woon er nog!”

Angstige ogenblikken

Even terug in de tijd wijdt ook een hoofdstuk vaan de Jan Sonjéstraat tijdens de Tweede Wereldoorlog. Beschreven wordt hoe bewoners zoveel mogelijk hun gewone leven probeerden voort te zetten. Ook in de Jan Sonjéstraat eiste de oorlog slachtoffers. Zoals de joodse bewoner van 35a, die werd afgevoerd nadat bleek dat niemand in de straat hem durfde te laten onderduiken. Het zoontje van de kleermaker (Wachsman) op 30b, Ietje (voluit Isaac (Ilan)) werd wel een helpende hand gereikt, maar zijn ouders konden niet van hem scheiden. Niemand uit dit gezin keerde terug. De angstige ogenblikken tijdens bombardementen — zoals de voor de Sicherheitsdienst bestemde ‘Bellebom’ — bleven veel oud-bewoners hun leven lang bij. „Mijn moeder en ik waren samen thuis toen we hoorden schieten”, vertelt een oud-bewoner, die de oorlog als kind meemaakte, „die bom viel schuin achter onze woning. Mijn moeder en ik stonden in een hoekje in een nis. Zo hebben wij elkaar vastgehouden. Was hij ontploft, dan had ik dit waarschijnlijk nooit kunnen vertellen.”

Onderschrift bij de foto De stemming zat er goed in tijdens het lied

Het begint met elkaar te groeten

Middelland weer in de ban van Opzoomeren

„Oh ja, dat lukt ons wel, geen probleem”. Mijnheer Poot uit de Jan Sonjéstraat kijkt bijna triomfantelijk. Een straatdîner voor minstens vijftig bewoners, daar draait de Jan Sonjéstraat z'n hand niet voor om. „We hebben dat al eens eerder gedaan”, zegt mijnheer Poot, „alle bewoners hadden iets klaargemaakt. We zaten met z'n allen aan lange tafels, het was heel erg gezellig.”

De ruimte van de bewonersorganisatie is omgetoverd tot Opzoomercafé. Actieve opzoomeraars zijn uitgenodigd om onder het genot van een drankje en een hapje te praten over de Opzoomercampagne 2001. Ook dit jaar weer de gebruikelijke straatacties. Elke deelnemende straat of groep ontvangt een zogenaamde Eurobon die 123 euro's waard is om hun straat of buurt mooier, leuker, veiliger en vooral gezelliger te maken.

Daarnaast kunnen straten zich opgeven om mee te doen aan een groot straatdîner. Opzoomer Mee zorgt voor stoelen en tafels en voor een budget om boodschappen te doen. Alleen straten die echt denken ruim vijftig bewoners uit verschillende culturen aan tafel te krijgen maken een kans om hieraan mee te mogen doen. Een andere voorwaarde is dat ze ook een bijzondere gast moeten uitnodigen.

Coalities

Tijdens het Opzoomercafé worden ook coalities gesloten. De bewoners van de Vliegerstraat en de Lieve Verschuierstraat komen in gesprek met de bewoners van het 55+ complex ‘Lieve Vlieger’, dat net om de hoek staat. „We hebben jullie al eens vaker uitgenodigd om bij onze vergaderingen te zijn,” aldus een bewoonster van de Lieve Verschuierstraat, „ik gooi altijd een aankondiging van onze vergadering bij jullie in de bus.” „Kunnen we dan niet mee doen met zo'n straatdîner?”, vraagt een bewoner van het 55+ complex. Even later zitten de groepen met elkaar om tafel om plannen te smeden.

Vele gezichten

Voor kindergroepen is de uitdaging dit jaar om een ontdekkingsreis door (de) eigen wijk te organiseren, als moderne wereldverkenners op speurtocht in de buurt. De kindergroep moet verschillende culturen en generaties in kaart brengen en beter leren kennen. Dat kan rond een bepaald thema, zoals bijvoorbeeld muziek. Het team gaat, met een begeleider, op bezoek bij instellingen en organisaties die de vele gezichten van de buurt vertegenwoordigen. Dat kan bijvoorbeeld een ouderenflat zijn of het Multi Cultureel Centrum Middelland, een Marokkaans eethuisje, de Chineze ouderenlocatie aan de Graaf Florisstraat of een kinderdagverblijf.

Ook sportactiviteiten maken dit jaar weer deel uit van de Opzoomercampagne en natuurlijk het eindejaarsfeestje rond kerst of rond het suikerfeest.

Leefbare straat

Middelland gaat weer opzoomeren. Een straat waar bewoners elkaar groeten en kennen is een straat waar bewoners zich vertrouwd voelen, zich veilig voelen en eerder bereid zijn om samen te werken aan een leefbare straat.

Straten of groepen die interesse hebben of meer van de Opzoomercampagne 2001 willen weten, kunnen bellen naar de bewonersorganisatie, telefoonnummer: 4256898, vragen naar Ireen van der Lem.

Middelland woedend!

Als een donderslag bij heldere hemel maakte de Postbank on 21 januari 2002 jongstleden bekend dat het Postkantoor aan de Witte van Haemstedestraat per 4 februari 2002 zou worden gesloten. Direkt na de bekendmaking (met een armetierig foldertje op de deur van het kantoor) meldden zich enige tientallen woedende mensen bij de Bewonersorganisatie Middelland: „Zijn ze daar nou helemaal van de pot getrokken?”, „Zijn ze krankzinning geworden?”, „Schandalig, er blijft zo geen postkantoor meer over in heel Delfshaven, na twee bankfilialen verdwijnt nu ook nog ons postkantoor. Dit pikken we echt niet. Actie, harde actie!!!”

Het is slechts een kleine greep uit de stortvloed van de uiterst verontwaardigde reacties.

Er werd nog dezelfde dag een handtekeningenactie gestart en er werd afgesproken om bij elkaar te komen om te bespreken welke andere acties er op een zo korte termijn gevoerd konden worden. Een van de eerste ideeën die opkwam was een bezetting van het Postkantoor. Om dit goed en zorgvuldig voor te bereiden werd een afspraak voor een actievergadering gemaakt; tijdens deze vergadering werd het idee om het kantoor te bezetten met unanieme stemmen aangenomen. Er werden spandoeken met protestleuzen gemaakt, de pers werd op de hoogte gesteld van de voorgenomen actie en het in korte tijd gemaakte draaiboek lag klaar.

Nerveus

De bezetting begon op vrijdag 1 februari 2002 om 16.30 uur. Gewapend met de spandoeken, matrasjes, slaapzakken en eten en drinken voor een eventueel onvoorzien lang verblijf drongen de bewoners het Postkantoor binnen; de toegesnelde manager van het kantoor werd te woord gestaan door bewoner Jan Poot uit de Jan Sonjéstraat. Deze legde het doel van de actie uit, vroeg de manager of hij bereid was de 1300(!) opgehaalde handtekeningen in ontvangst te nemen en of hij zo vriendelijk wilde zijn de hoofddirectie van de Postbank uit te nodigen voor een gesprek ter plekke. De manager reageerde hierop buitengewoon nerveus. De handtekeningen wilde hij niet aannemen, de directie was niet te spreken en hij verbood de toegesnelde persfotografen en de cameraman van het Rotterdamse televisieprogramma ‘Cineac Delfshaven’ om hun werk te doen.

Wachten

Hierop deelde Jan Poot de manager mee dat de bewoners niet zouden vertrekken voordat de eisen werden ingewilligd en dat het dus uitsluitend aan hem was hoe lang de bezetting zou duren; als het aan de bewoners lag bleven zij desnoods de hele nacht. Het zweet brak de arme man aan alle kanten uit en hij verschanste zich ijlings in zijn kantoor. Wat hij daar precies heeft gedaan werd duidelijk toen een paar minuten later de politie arriveerde. Na ampel overleg met de manager verlieten de agenten zonder mededelingen te doen het Postkantoor. Inmiddels was het 5 uur geworden, de verlichting in het kantoor werd gedoofd maar meegebrachte zaklantarens brachten uitkomst. Al snel werd duidelijk wat er binnen met de politie besproken was: de chef meldde zich bij Jan Poot en verklaarde alsnog bereid te zijn de handtekeningen in ontvangst te nemen met de belofte deze door te sturen naar de hoofddirectie van de Postbank in Utrecht. Hierop werd in goed overleg besloten de bezetting te beëindigen

Naar het hoofdkantoor

Bij de bewonersorganisatie werd nog even nagepraat en er werden plannen gesmeed voor een vervolg. Het plan is nu om de actie te verbreden naar andere wijken van Rotterdam en dan gezamenlijk naar het hoofdkantoor van de Postbank in Utrecht te gaan om daar ons ongenoegen te uiten en de bezetting nog eens dunnetjes over te doen.

De foto's zijn van Peter Kervezee.

Onderschrift bij de foto Dat spreekt

Onderschrift bij de foto Daar komt meneer de Knor…

Onderschrift bij de foto Ik word niet goed!

Onderschrift bij de foto Alle tijd…

Onderschrift bij de foto Zo is dat.

Diner in verschillende etappes

Omdat lang niet iedereen vroeg het bed uit wil op een vrije dag en de trip in Rotterdam al snel vier tot vijf uur in beslag neemt, kreeg organisator Marjolijn Masselink vaak de vraag ‘waar kunnen we wat eten’? In de traditie van de City Safari bedacht zij een reis langs eethuizen. Inmiddels doen er aan deze Diner Safari vijfendertig restaurants mee, variërend van Pakistaans, Ethiopisch, Nederlands, Oostenrijks, Indisch, Indonesisch, Marokkaans, Turks, Italiaans, Japans tot Chinees. Elke gang van het diner wordt in en ander restaurant genuttigd en tussendoor is er tijd om het eten te laten zakken tijdens en wandeling of een bezoek aan en kunstenaar. Verslag van een avond eten in vijf etappes.

Gang een: New Delhisoep

Beginpunt is Bazar in de Witte de Withstraat. Voor Rotterdammers allang geen onbekend adres meer, maar zeker nog een must voor mensen van buiten de stad. Na een welkomstwoord van een van de Safari-organisatoren wordt hier een kom New Delhisoep geserveerd. Als het eenvoudige gerecht met uien en paprika op is, wordt de culinaire reiziger op pad gestuurd. Met plattegrond, metrokaart en en SOS-nummer, mocht de stad een jungle blijken.

Gang twee: Turkse mezze

Het echte voorgerecht wordt gegeten in Dunya Lokanta, een Turks eethuis in de Proveniersstraat. Op tafel komen negen verschillende schaaltjes. Zo kan geproefd worden van Griekse tarama en tatziki, en Bulgaarse variant van tatziki — met champignons in plaats van komkommer —, humus, een Turkse aubergineschotel, en Koerdische aardappelsalade, een feta/sambal-spread en walnoten/groenten-mix. Dit alles geserveerd met een mandje Turks en Koerdisch brood. De eigenaar wil de gasten ook graag laten proeven van zijn andere gerechten, maar dat is niet de bedoeling. De gedachte achter de eetsafari is juist dat je op één avond kennismaakt met vele keukens.

Intermezzo

Tussen het uitgebreide voorgerecht en de hoofdmaaltijd biedt het programma en wandeling door de wijk Middelland. Gids is Nico van Setten. Tot voor kort woonde Van Setten op de hoek 1e Middellandstraat/Henegouwerlaan. Een half jaar geleden pakte hij zijn inboedel en vertrok naar Tarwewijk op Zuid. Hij had genoeg van alle ‘levendigheid’ in Middelland en wilde wel eens in een buurt wonen waar de kogels niet rondvliegen. Een buurt zonder overvallen, junks, dealers, smerigheid en verkeersongevallen. „De Tarwewijk, saai? Dat zijn jouw woorden.” Van Setten klaagt graag en veel over Rotterdam, want zonder Fortuyn is er volgens hem niemand meer die de stad voor verdere teloorgang kan behouden. Maar waag het niet om als bezoeker ook iets kritisch ten berde te brengen. „Het is een teringstad, maar wel mijn teringstad,” vindt Nico. Onlangs liet hij een groep Brabanders de verborgen kinderboerderij in de Duivenvoordestraat zien. „Die kippen deugen niet,” was het commentaar van een Brabantse. Dat had ze nou niet moeten zeggen, want niemand komt aan Nico's stad en ook niet aan ‘zijn’ kippen. Nico maakte er en ‘onvergetelijk’ uitje van. „Ik moest zeker weten dat zij nóóit, maar dan ook nóoit meer naar Rotterdam komt.” De rondwandeling onder leiding van Van Setten leidt onder andere langs het Henegouwen College, een school waarvan het plein na alle drugsoverlast is afgegrendeld en waar camera's de boel in de gaten houden. Maar hij toont bezoekers ook de pareltjes van de wijk, de Jan Sonjéstraat bijvoorbeeld. Een echt Opzoomerstraatje te midden van een verloederde omgeving. Een huis moet er nu al zo'n driehonderdduizend euro kosten.

Gang drie: Ethiopische pannenkoeken, ‘endjerra's’

Na Nico wacht de hoofdmaaltijd in Axum, een Ethiopisch café-restaurant in hartje Delfshaven. Van buiten oogt het pand overigens nauwelijks als een restaurant, maar vooral als zo'n café waar de meesten snel langs zouden benen. Vitrage, kerstverlichting, een donkere entree: dat soort werk. Binnen blijken gastheer en gastvrouw echter uiterst hartelijk. Omdat bij Axum alleen gegeten kan worden op reservering en meer mensen zich blijkbaar niet hebben aangemeld, kookt de kokkin deze avond speciaal voor de enige twee gasten. Bij het raam is met een Ethiopisch tafeltje een knus eethoekje à deux gemaakt. Traditioneel wordt het eten zonder bestek op een endjerra, een soort zurige pannenkoek, gelegd. De maaltijd bestaat uit gestoofd rundvlees, gebakken lamsvlees, kip, koude groenten en salade. Vóór het eten is het verplicht de handen te wassen in een badkamer die aan de shampoo te zien gewoon in gebruik is.

Gang vier: Knoflookijsje

Het toetje wordt geserveerd in Look. Een restaurant op de 's Gravendijkwal dat, zoals de naam al aangeeft, gespecialiseerd is in gerechten met knoflook, véél knoflook. Ook in het dessert ontbreekt de smaakmaker niet. Zowel in het ijs als de chocoladetaart zijn flink wat tenen verwerkt. Als het bord leeg is, de buik meer dan goedgevuld, komt directeur Marjolijn Masselink persoonlijk afscheid nemen van haar ‘tafelgenoten’.

Actie driehoeksborden

Vrijdag 25 april 2003 zijn de opbouwwerksters uit Middelland gewapend met keukenrollen en glassex op pad geweest om de driehoeksborden schoon te maken in de wijk.

De borden in de Zwaerdecroonstraat, Snellinckstraat, Hondiusstraat, Lieve Verschuierstraat, Jan Sonjéstraat en het Henegouwenplein hebben een poetsbeurt gehad. Het bord in de Volmarijnstraat wordt op een andere dag onder handen genomen want door de nieuwbouwwerkzaamheden kon het bord niet worden bereikt. Na een aantal uurtjes gepoetst te hebben zien de driehoeksborden er weer veel beter uit. Voor de mensen die het niet weten, u kunt zelf informatie ophangen in het bord. Het bord dient geopend te worden met een steek- of dopsleutel nummer 13. Daarna kunt u het bord benutten voor bijvoorbeeld:

- Belangrijke aankondigingen

- Mededelingen

- Straatnieuwtjes

- Opzoomeractiviteiten

- Of andere feestjes

Maak gebruik van de borden want ze hangen niet voor niets in de straat!

Onderschrift bij de foto Actie driehoeksborden „met glassex schoongepoetst”

Verslag van ons straatdiner in de Jan Sonjéstraat

Enkele maanden geleden zijn we met de voorbereidingen begonnen, Winnie heeft toen de trekkersfunctie op zich genomen. Zij heeft ons bij het Opzoomeren aangemeld, ruim van te voren een keet besteld, reclame gemaakt in de straat (een bord met foto's van een eerder gehouden diner), uitnodigingen verstuurd en afspraken gemaakt met de politie en de gemeente voor afzetting van de straat. Een week van tevoren zijn we met een groepje uit de straatgroep bij elkaar gekomen om afspraken te maken over het programma en opzet en wat te doen met een toeloop aan kinderen vanuit andere straten, hoe activeren we bewoners om eten te maken, hoe zetten we een leuke opstelling van tafels, buffet en stoelen neer, wat doen we aan versiering, wie doet wat, enzovoort Winnie had een draaiboek gemaakt, zodat we gemakkelijk afspraken met elkaar konden maken.

Op zaterdag 3 september 2005 zijn we om ongeveer 11 uur gestart met de opbouw. De jeugd heeft goed meegeholpen met sjouwen van tafels en stoelen en in elkaar zetten van kramen. De partytenten zijn een aanwinst, maar het was even puzzelen om ze goed in elkaar te zetten. De volgende keer is het een fluitje van een cent. Tegen 3 uur was alles klaar en was het wachten op de ‘gasten’. Geleidelijk kwamen heel wat mensen met exotische schotels, fruit, salades, vleesgerechten, kip en vis uit alle windstreken. Het buffet zag er smakelijk, verzorgd en lekker uit. We hebben met ongeveer 40 volwassenen en 30 kinderen heerlijk gegeten van al het lekkers en gezellig met elkaar gepraat. Intussen was het belangrijk kinderen te vermaken met spelletjes (watertrap, handdoekvolley, lepelloop, ballen en touwtje springen).

Vanuit de Opzoomerkeet verzorgde twee DJ's de muziek uit diverse landen, twee jongens hielden een trommelshow en er waren dansoptredens door een meidengroep uit de straat. Na het eten hebben we gezellig na zitten praten en borrelen tot ongeveer 10 uur en onderwijl werd de boel opgeruimd. Al met al een geslaagd straatdiner onder de bezielende leiding van Winnie Lassooij. De moeite waard om het nog eens te herhalen.

Jan Sonjéstraatbewoner Aad Lutgerink

Onderschrift bij de foto jan van der ploeg

Bewoners Jan Sonjéstraat zitten niet bij de pakken neer

Bewoners uit de Jan Sonjéstraat trokken begin dit jaar aan de bel. In hun ogen gingen de straat en de buurt hard achteruit. Containers werden in de avonduren en 's nachts leeggehaald en alle rommel werd op straat gedumpt. Drugsdealers en -gebruikers zorgden voor toenemende overlast. Met regelmaat werden eigendommen vernield of gestolen. Parkeerdruk en lawaai waren fors toegenomen. Al met al zagen de bewoners hun buurt verloederen.

In maart 2009 kwamen de burgemeester en stadsmarinier poolshoogte nemen in de straat. Het bleef niet bij een luisterend oor alleen, maar een aantal zaken werden direct voortvarend aangepakt. Zo werden de oude containers snel vervangen door nieuwere en betere exemplaren. Met bewoners werden vervolgafspraken gemaakt. Bewoners en diensten schouwen regelmatig met elkaar. Samen lopen ze door de buurt en brengen misstanden in kaart en bespreken mogelijke oplossingen voor problemen. Ook met de winkeliersvereniging van de Middellandstraat is contact gezocht en is een eerste gezamenlijk overleg gevoerd. Samen probeert men nu het tij te keren en de wens is om in de toekomst nauw samen te gaan werken. Een van de eerste stappen die ze gaan zetten, is een gezamenlijke schouw op de 1e Middellandstraat op 7 juli 2009. Om de problemen te keren is in de maanden april 2009 en mei 2009 Actie Zonneschijn gehouden in de buurt. Diensten als Roteb en Gemeentewerken hebben in die periode extra werkzaamheden verricht en Stadstoezicht en politie hebben extra controles verricht om de overlast terug te dringen. Bewoners zien de laatste maanden verbeteringen, maar er is nog een lange weg te gaan. Een weg met vele hobbels, maar de betrokkenen zijn bereid die met elkaar te gaan nemen.

De inzet van de bewoners uit de Jan Sonjéstraat kan een voorbeeld zijn voor andere straten en gebieden. Zij zijn niet bij de pakken neer gaan zitten, maar hebben zich ingespannen voor hun buurt. En natuurlijk werkt dat alleen als die inspanningen ook gehoor vinden. In dit geval is dat zondermeer gelukt bij de stadsmarinier, Marcel Dela Haije, en zijn team. De tot nu toe behaalde resultaten zijn voor bewoners aanleiding om door te gaan.

Herdenking

Wij woonden in de Jan Sonjéstraat 30A. Het bovenhuis. Ik ben geboren in 1934. Beneden ons, op 30B, woonde een joodse familie. De familie Wachsman. Een gezin met twee kinderen van mijn leeftijd. Benno, geboren op 23 augustus 1933 en Itjoe, geboren op 16 september 1935. Benno was mijn vriendje. We speelden samen en soms mocht ik mee eten. Grote matzes. We konden met de hele familie bij hen in de kelder schuilen als de bommen vielen. Als we samen gingen lezen in zijn ‘Bijbel’, deed hij zijn keppeltje op. Ik knoopte dan een zakdoek op mijn hoofd. We speelden veel buiten, met veel vriendjes, tot 7 uur. Dan kwam zijn moeder naar buiten, klapte in haar handen, en riep: „Benno, Itjoe, binnen komen, ies kenoeg for fandaag.” Tot die ochtend in 1943, 's morgens om 5 uur. Toen zijn ze weggehaald. Wat heb ik gehuild. Itjoe, de jongste, was een blond jongetje. Mijn ouders boden aan hem onder te brengen bij familie in Limburg. Ze deden dat niet, omdat de moffen hadden gezegd, dat de gezinnen bij elkaar moesten blijven. Dat was beter voor de eindbestemming. Samen zijn en werken. De eindbestemming was Sobibor. Ze zijn daar omgebracht 30 april 1943. We blijven aan hen denken.

Frans Kofflard

franskofflard@gmail.com

(Zie https://wachsman.nl voor meer informatie over de familie Wachsman)

openrotterdam

Wat hartverwarmend! In de Jan Sonjéstraat staat een overvol ‘Neem wat je wil’ kastje, voor iedereen die iets nodig heeft. Knuffels, krijtjes, lampen; er staat echt van alles in 💛🧡❤️

Wat zou jij nog neerzetten in het kastje? ⬇️

#open010 #rotterdam #middelland #west #neemmeewatjewil #JanSonjéstraat #actie #goodvibes